Tesla Model S

Son yıllarda kimine göre “zırva”‘ dan başka bir şey olmayan elektrikli otomobil muhabbeti giderek büyüyor. Fosil yakıt kaynaklarının tükeneceği zaman yaklaşırken, elektrikli otomobiller hala konuya uzak ve otomobil geleneklerine fazlasıyla sadık çevreler tarafından “en azından günümüz için” erken görülüyor. Neyseki elektriğin taşımacılıkta kullanımı adına gerçekçi ve akılcı adımlar atılmaya devam ediliyor. Başarısız olan pek çok proje, otomobil üreticilerini de konudan soğuturken, asıl meselenin müşteriye ve soruna doğru yaklaşım olduğunu gösteren hiç beklenmeyen bir taraf oldu: Tesla. 2003 yılında kurulan Amerikan elektrikli otomobil firması, 2008 yılında duyurduğu yeni elektrikli sedan projesi ile belki de bir kesimin ilgisini çekmişti, ancak 2012 ve sonrasında olanlar otomotiv sektörünü derinden etkiledi. Ortaya çıkan Model S, elektrikli otomobillerin günlük yaşama uyum sağlayabileceğini, bunu yaparken içten yanmalı rakiplerinden önde olabileceğini gösterdi. Model S, uzun bir geliştirilme sürecine sahip bir model. Adı çok kısıtlı bir kitle tarafından bilinen bir markayı, bir anda tüm dünyaya duyuran, ve kısa süre içerisinde hissedarlarını zengin eden bir model. Tamamen elektrikli ilk premium model olan Model S, ilk yola çıkışından beri otomotiv basınının gündeminden hiç düşmedi. Rakiplerine ve yakıt kullanan araçlara meydan okuyan, olumlu veya olumsuz her haberi ile büyük olay yaratan araç, sıradışı mühendis Elon Musk yönetimindeki küçük bir ekip tarafından meydana getirildi. Çok adı duyulmamış bir tasarımcı, Franz von Holzhausen tarafından tasarlanan araç, göz zevkini doyururken, kullanımı ile de sürücüsünü etkiliyor. 50:50′ ye yakın ağırlık dağılımı ve çok alçak ağırlık merkezi ile elektrikli araçlardan beklenmeyen sürüş dinamiklerine sahip olan Model S, içten yanmalı motorlarda oynayan, “hoplayıp zıplayan” pek çok parça yerine sadece bir rotora sahip. Detaylardan arınmış halde, arka tekerlekler arasındaki elektrikli motor tarafından hareket ettirilen araç, 85 kWh’ lik versiyonunda 0-100 km/s hızlanmasını 5.4 saniyede tamamlıyor. Elon Musk’ ın açıklamasına göre Tesla, sadece elektrikli araçlar üretecek, hibridlere dahi bulaşmayacak. Markanın bu kesin vizyonu ile şekillenen Model S, Amerika’ da giderek yaygınlaşırken, Atlantik denizini yeni geçti. Tesla’ nın tamamen ücretsiz Supercharger ağı ile Amerikalı sürücüler araçlarını kısa sürede şarj ederek, hiçbir yakıt bedeli ödemeden ülke içinde uzun yolculuklar yapabiliyor. Supercharger’ lar, Tesla tarafından tasarlanan, belki Model S kadar olmasa da şık şarj cihazları. Avrupa kıtasında da yavaş yavaş kurulmaya başlanan Supercharger tesisleri, Avrupalı sürücülerin de ülkeleri boyunca kolaylıkla yolculuk edebilmesini sağlayacak. 20 dakika içerisinde Tesla araçların pillerinin yarısını dolduran Supercharger’ lar Tesla’ nın elektrikli rakiplerine göre en büyük avantajlarından.

Henüz yeni girdiği Norveç pazarında geçtiğimiz Eylül ayının en çok satan aracı olan Model S, 3 farklı pil seçeneğine sahip. 60 kWh‘ lık seçenek, yaklaşık 370 km’ lik menzile sahip ve 302 beygir güç üretiyor. 193 km/ s’ lik maksimum hıza çıkabiliyor. 85 kWh‘ lik seçenek ise ideal modeli meydana getiriyor: yaklaşık 480 km’ lik menzil, 200 km/s’ lik maksimum hız ve 362 beygirlik güç değeri ile etkileyici. Aynı 85 kWh‘ lik pil, Performance versiyonu ile daha sportif sürüş sunuyor. Performance versiyounda yine 480 km civarı menzil sunulurken, 210 km/s ‘lik maksimum hız ve 416 beygir güç sağlanıyor. 85 kWh’ lik pile sahip araçlar 8 yıl-sınırsız km garantiye sahip ve Supercharger ağından yararlanabiliyorlar. 60 kWh’ lık model ise 8 yıl-125.000 km garantiye sahip, Supercharger ağına opsiyonel olarak dahil olabiliyorlar. 75 dakikada pillerin tamamını dolduran Supercharger’ lar, 2014 sonunda Avrupa’ nın çoğunluğunu kapsayacak ve ülkeler arası yolculukları mümkün kılacak. İlerleyen zamanlarda 120 kW’ lik Supercharger’ lar da tanıtılacak. 230 ve 400 voltluk tüm şarj istasyonlarında enerji dolumu yapabilen araçların şarj edilmeye başlanması da oldukça heyecan verici. Arka stop lambalarında gizlenen kablo girişine elde kablo ile yaklaşıldığında saklı kapak yavaşça açılıyor. Bu küçük çaplı “ayin” sonunda, şarj cihazına bağlı olarak farklı menziller elde ediliyor: Mobile connector adı verilen kablo ile düşük enerjili istasyonlar araca saatte 54 km’ lik menzil  kazandırırken, Tesla tarafından eve monte edilen duvara takılı şarj kutuları saatte 110 km’ lik menzil veriyor. Model S’ in havalı süspansiyonu, sürüş sırasında hıza bağlı olarak aracı alçaltıp, yükseltiyor ve aerodinamizm korunuyor. İçten yanmalı motorlara göre enerjiyi 3 kat daha verimli kullanan Model S’ in iç mekanı ise bambaşka bir dünya. Amerikan tasarımı olmasına rağmen Avrupa düzeyinde kalite sunan aracın iç mekanında son derece kaliteli kumaşlar kullanılırken, hiçbir düğmeli kontrol bulunmuyor. Gösterge panelinin bir dijital ekran olmasına alışkınız, Model S’ de de öyle, ancak orta konsolun bir ekran olduğu ilk defa görülüyor. 17 inçlik ekrandan oluşan orta konsolda hiç bir düğme yok, tüm işlevler bu ekrandan yerine getiriliyor. İnternet, navigasyon, havalandırma, multimedya, kameralar bu ekrandan ayarlanıyor. Bu düzeyde bir ilerlemeyi belki de 3-4 yıl sonranın otomobillerinde beklerdik. Model S, tamamen cam bir tavana sahip. Ancak içerisi bir hamama dönüşmüyor, tavan görünür ışığın %98′ ini engellerken, ısının %81 ‘inin içeri geçişini engelliyor. Tesla, aracın herkese uygun olmasını hedefliyor, ve onun 7 kişilik bir kapasite sunduğunu duyanlar, beklendiği gibi şaşırıyor. Bagajda arkaya bakan 2 adet çocuk koltuğu ile 7 kişiyi taşıyabilen araç, bu koltukları otomatik açıp kapayabiliyor. Zeminde kaybolan iki çocuk koltuğuna ek olarak arka koltuk sırası da yatırıldığında, 1642 litrelik hacim oluşuyor. Şimdi bir başka bomba geliyor: Bu bir elektrikli araç. Kocaman bir motoru yok, olan motoru da arka tekerlekler arasında. Peki kaput altında ne var? Kaplumbağa’ yı, orijinal VW Beetle’ ı hatırlayın. Tesla Model S’ in kaputunun altında 150 litrelik bir depo alanı daha bulunuyor. Doyduk mu? Model S gerçekten muhteşem.

Tasarım detaylı incelendiğinde, ön kısımda tek başıne ele alındığında hoşa gitmeyecek şekillerin, bir arada ortaya çıkardığı harmoni görülüyor. Arkaya uzayan ince ama şişkin görüntülü farlar, ortadaki siyah kaplamayı işaret eden parmaklara sahip. Farların arkaya bakan daha kalın kısımlarında Bi-Xenon aydınlatma görülebilirken, bu bölgedeki uçlarının sivri köşelere sahip olması alt ve üst kenarlardaki bombeleri dengeliyor. Kızgın görüntülü farların arasında, aşağıda bulunan siyah kaplama, bir panjur veya ızgara görevi görmüyor. Motor kaput altında olmadığı için, soğutma ihtiyacı da bulunmuyor tabi. Bu siyah parça, köşelileştirilmiş bir elipse benziyor. Düz bir alt kenara ve eğimli kenarlardan ayrı duran bir üst kenara sahip olan bu parçanın üst kısmında da marka logosu yer alıyor. Pek çok kişinin alışık olmadığı logo, altından ve üstünden krom çizgilerle sarılıyor. Siyah kaplamanın elipse benzer yapısı, aracın genişliğini vurguluyor. Çocuklar yapar ya, burnu bir surata benzettiğimizde haykıran, sinirli bir ifade görüyoruz. Bu aracın isyankar havasını oluşturuyor. Siyah yüzey altında ise ince uzun bir hava çıkışı bulunuyor. Bu hava çıkışı siyah kaplama hizasının dışına çıkmıyor. Bu hava çıkışının yanında, farların altında kalan alanda ise sis farları için ayrılmış bölgeler yer alıyor. Yana bakar biçimde duran sis farları, kendilerine bitişik iki parlak çizgi ile canlandırılıyor. Kaput üzerinde, ön cam yanı kirişlerden gelen iki çizgi görülüyor, bunlar siyah kaplama ile birleşip sonlanıyor. Ön tasarım, siyah kaplamayı işaret eden farları ile akılda kalıyor.

Yana geçildiğinde ise kıvrımlı hatların büyüsü ile sarılıyoruz. Hiçbir şekilde deforme olmadan eğimlerini izleyen cam kenarları, çok şık bir görüntü yaratıyor. Önden arkaya yükselerek giden dairesel alt kenar, benzer bir çizgi çizen üst kenarla köşe ile birleşiyor. Göz benzeri bir şekil oluşturan yan camlar, kapılar üzerinde çerçevesiz halde bulunuyor ve iki kapı arasındaki geçişte camlar hizasında kalan boşlukta cilalı siyah kaplama yer alıyor. Krom çerçeveli camlar, krom kapı kolları ile destekleniyor. Kapı kolları başka bir hikaye. Yüzeye gömülü halde bulunan kollar, araca anahtarla yaklaşıldığında çıkıklaşıyor ve bildiğimiz kapı kolu formlarını belli ediyor. Bu özellik aerodinamizme katkıda bulunurken çok “havalı” bir özellik olarak hayran bırakıyor. Ön tekerleğin yanında yer alan üçgen parça markanın bir imzası. Bu parçadan çıkan çizgi ise kapı kolları altından geçerek yan tasarıma hareket getiriyor. Kapıların altında da benzer bir çizgi yer alıyor. Arka kapının değişik şekilli geniş bir açıklık yaratarak binişi kolaylaştırıyor. Arkaya doğru geçerken, yan camların krom çerçevesine bitişik bagaj kapağı her şeyin tam oranında, tam yerinde olduğunu hissettiriyor. Bagaj kapağı, arka camı da kapsıyor ve liftback araçları çağrıştırıyor. Ancak yine de bagajın kısa çıkıklığı hafif bir hatchback hissi de yaratıyor. Bagaj kapağının dikleşen yüzeyinde marka logosu, altından geçen krom çizgi görülüyor. Bu krom çizgi iki stop lambasını birbirine bağlıyor. Stop lambalarının üst kenarından çıkan yumuşak bir çizgi ise yana uzayarak arka tekerlekler üzerinden geçip arka kapıda sonlanıyor. Karartılmış stop lambaları öne uzarken kalınlaşıyor. Sonlanan bagaj kapağı ardından çok çıkıklaşmayan tampon, Model S’ in pis bir sedan olmadığını gösteriyor. Egzoz çıkışı olmayışı ise elektriğin avantajı. 0 emisyon. Tamponun en altındaki siyah plastik kaplamada bir krom çizgi ile son dokunuş yapılıyor. Araca tepeden bakıldığında, panoramik tavan ile bağlanan ön ve arka cam çok hoşa gidiyor.

İç mekan… İç mekan, ahşap ve kumaşın muhteşem uyumunu sergiliyor. Bu uyum, hiçbir düğmenin kullanılmamış olması ile bozulmuyor. İki ön koltuk arasındaki boşlukta çıkıklaşan orta panel, 17 inçlik kontrol ekranını barındırıyor. Eğimli duruşu ile kolay kullanılan ekrani Android bazlı bir sistem çalıştırıyor. Ekrana uzanan kumaş ve üstten ona değen ahşaplar, düz çizgiler izleyerek yanlara uzuyor. Dokunmatik ekranın altına bakıldığında ise saçma bir boşlukla karşılaşılıyor. Orta üst sınıf sedanlarda mutlaka yer alan orta kanal, Model S’ de yok! Hani yukarı kalkan kapak olur, altında depo alanı. O, yok. Bu garip eksikliğe neyseki Tesla sonradan bir çözüm getirdi. Opsiyonel olarak bir orta kanal eklenebiliyor. Ancak dokunmatik ekranın altının bu boş halinin yarattığı ferahlık hissi de ayrı güzel. Direksiyon hizasına bakıldığında ise üç kollu ve sivri köşelere sahip direksiyon şekli beğeni topluyor. Tesla logosuna benzeyen kolları ile marka imzasını taşıyan parçanın arkasında, gösterge panelinde de belirttiğimiz gibi bir ekran yer alıyor. Tüm kritik sürüş bilgileri bu ekrana yansıtılıyor. Orta konsolda olduğu gibi bu ekran da krom çerçeveler ile vurgulanıyor. Gösterge paneli ile orta konsoldaki ekran arasındaki boşlukta göreceğiniz havalandırma çıkışları oldukça kibar, bu sayede dikkat çekmiyorlar. Kapı iç yüzlerinde de yine krom çizgiler yer alıyor. Kıvrımlı hareketler yapan bu çizgiler, altlarındaki kumaşlar ile bütünleşmiş durumda. Arka koltuklar, 3 kişi için bağımsız 3 parça halinde. İç mekan, özetle bir ev konforunu sunuyor. Model S, çok az kusuru bulunan, pek çok otorite tarafından büyük takdir alan bir araç. O, geleceği işaret ediyor. Elektrikli otomobillerin ne kadar lüks olabileceğini, benzinli rakiplerinden öne geçebileceğini ispatlıyor. Consumer Reports’ dan 99 alan, daha yeni geldiği Avrupa’ da yılın otomobili finaline kalan Model S’ in Türkiye olayı ise karışık. Bir “babayiğit” (!) tarafından ülkemize taşınmaya muhtaç olan Tesla, henüz elektrikli otomobillere çok uzak olan Türk halkı tarafından talep görmeyecek gibi. 70.000 Euro civarı Avrupa fiyatlarına sahip olan araç, ülkemizde ise 250.000 TL civarı bir fiyata gelebilir. Amerika’ daki ekonomik fiyat ve kullanım kolaylığı, onun başarısını daha çok orası için geçerli kılıyor. Model S, şarj istasyonu altyapısı geliştiğinde belki kendine İstanbul’ da yer bulabilir. O, tüm otomobil markaları örnek olması gereken bir model, çok ciddi bir geliştirme sürecinin ürünü.